Gamification เป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์ในการปรับปรุงประสบการณ์ในแง่มุมต่างๆ ให้ดียิ่งขึ้น ดังนั้น คุณจึงควรวางแผนให้รอบคอบ เพื่อให้ผลลัพธ์ของมันส่งผลอย่างยั่งยืน ความยั่งยืนในเรื่องของ Gamification คือ การสร้างผลลัพธ์ในระยะยาว การรักษา Impact ให้นานที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ จะช่วยเพิ่มผลลัพธ์ทั้งด้าน Business และพฤติกรรมของผู้เล่นให้ดียิ่งขึ้น
ความยั่งยืนในแง่ของ Gamification คืออะไร ?
ความยั่งยืนในโปรเจกต์ Gamification หมายถึง ความสามารถในการออกแบบและปรับใช้ Gamification ที่สร้างผลลัพธ์ยาวนานและมี Impact อย่างต่อเนื่อง โดยไม่จำกัดเพียงแค่การสร้าง Engagement หรือความสนุกในช่วงสั้นๆ แต่รวมถึงการส่งเสริมพฤติกรรมของผู้เล่นที่เกิดประโยชน์ต่อธุรกิจหรือองค์กรในระยะยาว การปรับใช้ Gamification อย่างยั่งยืนต้องอาศัยการวางแผนที่ดี การกำกับดูแล และการปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้บรรลุตาม Mission ที่คุณตั้งไว้ได้สำเร็จ
Play-testing
หนึ่งในเครื่องมือสำคัญที่จะสร้างความยั่งยืนให้กับโปรเจกต์ Gamification ของคุณ คือ การ Test กับกลุ่ม Player เป้าหมาย โดยการสังเกตผู้เล่นขณะโต้ตอบกับสิ่งที่คุณออกแบบไว้ เพื่อค้นหาจุดที่ควรปรับปรุง ข้อผิดพลาด หรือ Bug ซึ่งจะช่วยในการพัฒนาโปรเจกต์ Gamification ให้ดียิ่งขึ้น โดยกระบวนการ Test ในลักษณะนี้เป็นกระบวนที่คุณจะต้องซ้ำเรื่อยๆ (Iteration) เพื่อพัฒนาโปรเจกต์ของคุณให้ตอบโจทย์ทางธุรกิจและผู้เล่นอยู่เสมอ
ตัวอย่างเช่น หากคุณออกแบบระบบ Leaderboard จัดอันดับพนักงานขายประจำเดือนโดยใช้ Gamification เพื่อจูงใจพนักงานในการทำยอดขาย ก่อนที่คุณจะ Launch สิ่งที่คุณออกแบบ คุณจะต้องทำการ Test โดยการสังเกตุพนักงานของคุณระหว่างการใช้งาน และวิเคราะห์ว่าแต่ละคนมีวิธีการเพิ่มยอดขายยังไง และมีปัญหาอะไรที่ขัดขวางพวกเขา หากสิ่งที่คุณออกแบบช่วยให้พนักงานสามารถเกิดแรงจูงใจและอยากแข่งขันในการทำยอดขายให้มากขึ้น แสดงว่าการออกแบบของคุณมาถูกทางแล้ว แต่หากพบว่าบางส่วนยังคงมองว่านี่เป็นกิจกรรมที่น่าเบื่อ คุณอาจจะต้องกลับไปแก้ไขบางอย่างก่อนที่จะนำมา Test อีกครั้งหนึ่ง
Managing the Mission
การวางแผนและบริหารจัดการ Mission หรือเป้าหมายของโปรเจกต์เป็นสิ่งสำคัญในการพัฒนาโปรเจกต์ของคุณให้มีความยั่งยืน คุณจะต้องวางแผนและบริหารจัดการเป้าหมายตลอดอายุขัยของโปรเจกต์คุณให้ชัดเจนและสอดคล้องกับเป้าหมายขององค์กรหรือโครงการอยู่เสมอ เพื่อให้มั่นใจได้ว่าสิ่งที่คุณและทีมลงแรงไปจะนำไปสู่ผลลัพธ์ที่มีประสิทธิภาพ
ในตอนเริ่มของโปรเจกต์ คุณจะต้องเริ่มจากการกำหนดเป้าหมายที่ชัดเจนและเป็นไปได้
ซึ่งคุณอาจจะปรับใช้ SMART ในการตั้งเป้าหมายอย่างมีประสิทธิภาพ โดยมีรายละเอียด ดังนี้
- Specific : การระบุเป้าหมายที่เฉพาะเจาะจง
- Measurable : การระบุเป้าหมายที่วัดผลได้จริง
- Achievable : การระบุเป้าหมายที่สามารถทำให้สำเร็จได้
- Relevant : การระบุเป้าหมายที่ตั้งอยู่บนข้อเท็จจริง
- Time bound : การระบุเป้าหมายที่สามารถทำให้สำเร็จได้ตามกำหนดเวลา
Monitoring Player Motivation
ในโปรเจกต์ระยะยาวคุณจะต้องสังเกต วิเคราะห์ และประเมินแรงจูงใจของผู้เล่นอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้มั่นใจว่าโปรเจกต์ของคุณยังสามารถสร้าง Engagement และดึงความสนใจของพวกเขาอยู่เสมอ
แรงจูงใจของผู้เล่นแบ่งออกเป็นสองประเภท ได้แก่ แรงจูงใจภายใน (Intrinsic Motivation) ซึ่งเกิดจากความสนุก ความท้าทาย หรือความพึงพอใจที่ได้จากการทำกิจกรรม และ แรงจูงใจภายนอก (Extrinsic Motivation) ซึ่งมาจากรางวัล เช่น คะแนน เหรียญตรา หรือสิ่งตอบแทนอื่นๆ ที่จับต้องได้
การติดตามแรงจูงใจของผู้เล่นมีความสำคัญเป็นอย่างมาก เพราะแรงจูงใจของผู้เล่นอาจเปลี่ยนแปลงไปตามเวลาและสถานการณ์ เมื่อพวกเขาบรรลุเป้าหมายหรือความท้าทายใดๆ ที่คุณตั้งไว้ พวกเขาอาจจะรู้สึกเหนื่อยล้าหรือต้องการสิ่งที่ท้าทายมากขึ้นกว่าเดิม โดยคุณสามารถวิเคราะห์ข้อมูลพฤติกรรม เช่น ความถี่ในการเข้าร่วมกิจกรรม การบรรลุเป้าหมายที่กำหนดไว้ ตลอดจนการสำรวจความคิดเห็นเป็นระยะๆ
Measuring the Effectiveness of Game Mechanics
การวัดผลองค์ประกอบของ Gamification เช่น คะแนน, เหรียญตรา และตารางคะแนนว่าส่งผลต่อพฤติกรรมและแรงจูงใจของผู้เล่นมากน้อยเพียงใด โดยมีเป้าหมายเพื่อวิเคราะห์ว่า Mechanics ต่างๆ ช่วยกระตุ้นการมีส่วนร่วมและการบรรลุ Mission ได้ตามที่คาดหวังหรือไม่ โดยอาจจะวัดจาก ความถี่ในการใช้งาน เวลาที่ใช้ในกิจกรรม หรือการพัฒนาทักษะ
ในเรื่องของวิธีการวัดผล คุณสามารถใช้วิธีการวัดผลเชิงปริมาณ เช่น การเก็บข้อมูลเชิงสถิติ การสำรวจความคิดเห็นของผู้เล่น ซึ่งข้อมูลที่คุณได้รับจะช่วยระบุจุดแข็งและจุดที่ยังต้องปรับปรุงเพิ่มเติม เพื่อพัฒนาองค์ประกอบเกมให้ตอบสนองต่อความต้องการของผู้เล่นและเป้าหมายของโปรเจกต์ และสร้างผลลัพธ์ที่ยั่งยืนได้อย่างแท้จริง
โปรเจกต์ Gamification ต้องอาศัยการวางแผนและการบริหารจัดการที่ดี เพื่อให้ได้ผลตอบแทนที่คุ้มค่า การรักษา Impact ในระยะยาวจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพทั้งในด้านธุรกิจและพฤติกรรมของผู้เล่น
การวางแผนและบริหารจัดการเป้าหมาย (Managing the Mission) อย่างเป็นระบบบจะช่วยให้โปรเจกต์ประสบความสำเร็จ การทำ Play-testing จะช่วยให้คุณสามารถทดสอบและปรับปรุงการออกแบบได้อย่างต่อเนื่องและสอดคล้องกับความต้องการของผู้เล่น ถัดมา คือ การติดตามแรงจูงใจของผู้เล่น (Monitoring Player Motivation) คุณจะต้องสังเกตุและประเมินแรงจูงใจ ทั้งภายในและภายนอก เพื่อให้มั่นใจว่าโปรเจกต์ยังสามารถกระตุ้นพวกเขาให้มีส่วนร่วมได้ตลอดเวลา นอกจากนี้ การวัดประสิทธิภาพของ Game Mechanics (Measuring the Effectiveness of Game Mechanics) ก็ยังเป็นกระบวนการสำคัญในการวิเคราะห์ว่าองค์ประกอบของเกม สามารถกระตุ้นการมีส่วนร่วมและการบรรลุเป้าหมายได้ตามที่คาดหวังหรือไม่ ทั้งนี้ เพื่อให้โปรเจกต์ของคุณมีประสิทธิภาพและยั่งยืนในระยะยาว
