การคิดหรือหาไอเดียใหม่ ๆ เพื่อนำมาสร้างสรรค์ผลงาน เป็นสิ่งพื้นฐานสำหรับงานด้านการออกแบบ แต่สำหรับนักออกแบบหลาย ๆ คนในบางครั้งก็อาจมาถึงทางตัน การหนีจากความจำเจ กรอบเดิม ๆ เพื่อลองทำสิ่งใหม่ ๆ ก็ไม่ใช่เรื่องง่าย ดังนั้นวันนี้เราจะมาเรียนรู้เกี่ยวกับ Ideation for Design ตัวช่วยที่จะทำให้การหาไอเดียใหม่ให้ง่ายกว่าเดิม
โดย Theechaya Sitthisinthanachai
Who am I Depending on what I do.
Ideation คืออะไร ?
Ideation เป็นแนวทางในการหาไอเดียใหม่ ๆ ที่ช่วยพัฒนาทางเลือกสำหรับแก้ปัญหาให้กับกลุ่มเป้าหมายของเรา ด้วยการระดมความคิด เพื่อสร้าง Solution ที่ตอบโจทย์ความท้าทายที่เกิดขึ้น โดยเน้นการใช้ความคิดสร้างสรรค์ สร้างทางเลือกที่หลากหลายและแตกต่างไปจากแนวคิดเดิม ๆ แนวคิดเป็นสิ่งสำคัญสำหรับ UX/UI Designer
ดังที่ Pablo Picasso ศิลปินกล่าวถึงการสร้างสรรค์ของเขา
“ฉันเริ่มต้นด้วยความคิด แล้วมันก็กลายเป็นอย่างอื่น”
ความคิดไม่จำเป็นต้องสวยงามจึงจะได้ผล การสร้างแนวคิดถือเป็นจุดสำคัญรูปแบบของ Idea ใหม่ ๆ ที่เรามักค้นพบกัน คือ
-Problem to solution ปัญหาที่จะแก้ไข
หาปัญหา หาทางแก้ไข และนี่เป็นรูปแบบความคิดที่พบบ่อยที่สุด
-Derivation ที่มา
คือ การนำความคิดที่มีอยู่แล้วมาเปลี่ยน ( เพื่อให้ดีกว่าเดิม )
-Symbiotic พึ่งพาอาศัยกัน
คือ การนำหลาย ๆ Idea มารวมกัน ให้เป็น Idea ใหม่
-Revolutionary ปฏิวัติ
ที่ที่คุณใช้หลักการที่มีอยู่แล้วทุบมันและได้มุมมองใหม่ทั้งหมด
–Serendipitous discovery การค้นพบโดยบังเอิญ
เมื่อเราหา Idea ใหม่ ๆ แล้วเราเจอ Idea อื่นที่น่าสนใจ
-Targeted innovation การจำแนกตามเป้าของนวัตกรรม
พูดง่าย ๆ ก็คือพุ่งเป้าไปตรง ๆ เลยว่า Goal ของเราคืออะไร
-Artistic innovation รูปแบบของความคิดที่ไม่คำนึงถึง “สิ่งที่สามารถใช้ได้จริง”
คือการสร้างสรรค์สิ่งใหม่ ๆ โดยไม่มีข้อจำกัด
–Computer aided innovation การใช้คอมพิวเตอร์เพื่อหาข้อมูล
ศึกษา ค้นคว้าข้อมูลและแนวความคิดใหม่ ๆ จากพื้นที่ใหม่ ๆ ในโลกออนไลน์
Ideation on Paper
เทคนิคการหา Idea ทั้งหมดสามารถนำมาเขียนลงบนกระดาษได้ หรือ Post-It ได้ตัวอย่างเช่น การระดมสมองและการทำแผนที่ความคิดเป็นเพียงกระบวนการเดียวกันแต่แสดงให้เห็นในรูปแบบที่แตกต่างกัน
Rules for Initial Ideation ( กฎสำหรับความคิดเบื้องต้น )
-
กฎสำหรับการ Design มีกฎอยู่เพียงไม่กี่ข้อ
-
Prepare the space เตรียมพื้นที่สำหรับการระดมหา Idea ติดPoster ที่เป็นข้อมูล User Persona ที่เราจะใช้ในProject นี้ ให้มากที่สุด และครบถ้วน ยิ่งเรามองข้อมูลในมือเยอะมากขึ้นเท่าไหร่ เราก็ยิ่งได้ Idea ใหม่ ๆ มากขึ้นเท่านั้น
-
While initial ideation takes place ในตอนเริ่มต้นที่Idea กำลังผุดขึ้นมา จงจำไว้ว่า ไม่มี Idea ไหนที่ไม่ดี ทุก Idea ล้วนมีประโยชน์ต่อการนำไปต่อยอด Idea ใหม่ ๆ ได้เสมอ
-
Unrelated ideas can be parked for another discussion. ความคิดที่ไม่เกี่ยวข้องกับ Project เราสามารถเก็บไว้ก่อนได้ อย่างที่บอกข้างต้นว่าเก็บไว้เพื่อสามารถนำมาต่อยอดไปเป็น Idea อื่นๆ เพิ่มเติมได้
-
จำนวน Idea เป็นสิ่งสำคัญ ยิ่งได้เยอะเท่าไหร่ เรายิ่งสามารถนำ Idea เหล่านั้นมาต่อยอดความคิดได้มากขึ้น
-
อย่ากลัวว่าจะใช้พื้นที่ในการระดม Idea มากเกินไป เขียนไอเดียบน Post – แล้วแปะไว้บนกำแพง เพื่อให้ทุกคนได้เห็นไอเดียร่วมกันให้มากที่สุด วิธีนี้จะช่วยให้เราสามารถ เชื่อมโยง Idea ต่างๆ ที่ไม่เกี่ยวข้องกัน และสามารถเกิดเป็น Idea ใหม่ๆ ขึ้นได้
-
วาดรูปได้ ในกรณีที่มี Idea แล้วสามารถเขียนบรรยายลงไปได้
-
-
เมื่อเราเข้าใจกติกาเหล่านี้แล้ว นำทีมมาระดม Idea กันได้เลย การระดม ไอเดียกันไม่ควรใช้เวลามากกว่า 2 ชั่วโมง
Structuring Your Ideas
หลังจากที่เรารวบรวม Idea ได้แล้ว ในขั้นตอนต่อไปเราจะนำข้อมูลทั้งหมดที่มีมาจัดระเบียบ หรือ จัดกลุ่ม เพื่อความง่ายต่อการนำข้อมูลมาใช้งาน โดยไอเดียต่างๆจะถูกแบ่งตามกลุ่มดังนี้
-
Pain Points จุดปัญหาหลัก หรือ จุดเจ็บปวด
-
Opportunities โอกาส
-
Process Steps ขั้นตอน
-
Personas บุคคล
-
Metaphors คำอุปมา
เมื่อ Idea ของคุณติดขัด ! ควรทำยังไงดี
นอกจากนี้ยังมีเทคนิคง่ายๆ บางอย่างในการทำให้ Idea ของเราไหลลื่น ไม่สะดุด ไม่ติดขัด
-
แหกจากกฎเดิมที่มีอยู่ อย่าตีกรอบให้ความคิดตัวเองจนเกินไป
-
ตั้งคำถามให้ Idea ของเรา “อย่างไร และ ทำไม” – การตั้งคำถามเหล่านี้จะช่วยให้เราแตกไอเดียได้มากยิ่งขึ้น
-
ถ้าปัญหาไหนที่เป็นนามธรรม ลองเปลี่ยนรูปแบบไปให้จับต้องได้มากขึ้น ก็คือเปลี่ยนจากนามธรรมเป็นรูปธรรม
-
ลอง หา Idea หรือ Reference ที่คล้ายกัน เพื่อให้เราเห็นมุมมองที่แตกต่างมากขึ้น แต่ห้าม ! คัดลอกมาเด็ดขาด เราควรจะนำมาเป็น Idea และพัฒนาต่อจากมุมมองของเราเท่านั้น
Reviews and Filter ตรวจสอบข้อมูลและคัดกรองข้อมูล
การระดมไอเดียจะเวิร์กที่สุดคือทำกันเป็นกลุ่ม จริงๆเราสามารถทำคนเดียวก็ได้ แต่การที่เราทำเป็นกลุ่มจะทำให้เราได้ไอเดียใหม่ๆ และเห็นไอเดียที่กว้างขึ้น